Jak pisze krakowski kronikarz, w połowie XIX wieku młodzież z tego miasta, w zimie, uprawiała wyłącznie sport łyżwiarski i to bez łyżew, na zamarzniętych rynsztokach.
Zamożniejsi, posiadający łyżwy, ślizgali się już to w Parku Krakowskim, już to na sadzawce Ogrodu Botanicznego, w końcu także i na Stawie Oficerskim. Łyżew używano podówczas różnego typu, od tzw. „drucianek”, to jest deszczułek w formie podeszwy, podbitych grubszym kawałkiem drutu jako ostrza do jazdy, poprzez tzw. „Halifaksy”, już całe z żelaza czy stali, „Drezdenki” ze specjalnym uchwytem, aż do „Dżeksów” (Jackson), przyśrubowanych do obuwia na stałe.
Początki prawdziwego sportu w Krakowie łączone są z nazwiskiem dr. Jordana, ale przecież pierwszy warunki do sportowego doskonalenia się w jeżdżeniu na bicyklach, a zimą kręcenia piruetów na łyżwach, dał radca miejski i przemysłowiec, Stanisław Rehman. Stworzył on w latach osiemdziesiątych XIX wieku, na łąkach pod grodem Kraka, tzw. „Park Krakowski”. To tam pojawiał się na dziwnym wehikule słynny aktor Ludwik Solski, tam zażywali przyjemności ślizgów po lodzie nawet przedstawiciele znamienitych rodów. Pierwsza publiczna ślizgawka w Warszawie została otwarta w 1865 roku, w Ogrodzie Łazienkowskim.
Jeszcze za czasów carskich, w 1908 roku, przeprowadzono tu mistrzostwa Europy. Lodowisko na Dynasach słynęło przez szereg lat, między innymi, z doskonale zorganizowanych maskarad karnawałowych na lodzie, w czasie których koncertowała słynna w owych czasach wielka orkiestra na instrumentach dętych, dyrygowana przez Namysłowskiego. We Lwowie, już w 1869 roku, powstało Towarzystwo Łyżwiarskie. Polski nie było wówczas jeszcze na politycznej mapie Europy. Nie przeszkodziło to w przyjęciu tej organizacji już w 1898 roku do Międzynarodowej Unii Łyżwiarskiej (ISU), założonej w 1892 roku. Polacy byli od tej pory w kontakcie ze światowymi władzami tej dyscypliny sportu. Najbardziej utalentowani zawodnicy zaczęli rywalizować z doskonałymi wiedeńczykami. Austriacy często organizowali we Lwowie międzynarodowe zawody, a nawet mistrzostwa imperium Cesarza Franciszka Józefa. Pierwsza publiczna ślizgawka w Warszawie została otwarta w 1865 roku, w Ogrodzie Łazienkowskim.
Wkrótce potem zaroiło się od łyżwiarzy w Ogrodzie Saskim. W 1890 roku rozpoczęła działalność, przy ulicy Chopina ślizgawka „Dolina Szwajcarska”. Przez pół wieku było to niemal kultowe miejsce dla łyżwiarzy. Jeszcze za czasów carskich, w 1908 roku, przeprowadzono tu mistrzostwa Europy. Po odzyskaniu niepodległości, w 1918 roku, niełatwo było szybko scalić organizacje sportowe działające na terenie trzech byłych zaborów.
Dopiero w 1921 roku powstały warunki do powołania Polskiego Związku Łyżwiarskiego. Jedną z pierwszych decyzji nowo powołanego PZŁ było zorganizowanie, w 1922 roku, pierwszych w historii, oficjalnych mistrzostw Polski. Zarówno w jeździe figurowej, jak w szybkiej, triumf odnieśli przedstawiciele słynnej rodziny sportowej ze Lwowa, bracia Kucharowie. Wśród „figurowców” najlepszy okazał się Władysław Kuchar. Mistrzostwa Europy w 1934 roku, w Pradze, w których lwowska para – Zofia Bilorówna i Tadeusz Kowalski – zdobyła pierwszy w historii medal dla Polski!
Po II wojnie światowej Polska doczekała się wymarzonych przez lata medali mistrzostw świata i Europy, występów polskich zawodników w finałach olimpijskich. Zaistnieliśmy na międzynarodowej arenie dzięki takim nazwiskom jak Grzegorz Filipowski, Anna Rechnio czy Dorota i Mariusz Siudkowie. Po 99 latach Warszawa znów stała się miejscem najważniejszej imprezy na kontynencie.
Doczekaliśmy się przyznania nam w roku 2007 organizacji Mistrzostw Europy w Łyżwiarstwie Figurowym, które okazały się jedną z najbardziej udanych imprez sportowych w Polsce w ostatnich latach.
Tekst pochodzi ze Strategii Rozwoju Łyżwiarstwa Figurowego w Polsce do roku 2022 autorstwa Polskiego Związku Łyżwiarstwa Figurowego.
Łyżwiarstwo figurowe na Śląsku
Janina Leszczyńska-Jajszczok (1926 Katowice – 2013 Bytom) polska łyżwiarka figurowa, startująca w konkurencji solistek oraz par sportowych.
Mistrzyni Polski w parach sportowych w latach 1951-53 oraz wicemistrzyni w parach w latach 1947, 1949, 1950 i indywidualnie w 1947 roku.
Reprezentowała kluby Śląskie Towarzystwo Łyżwiarskie Katowice (w latach 1937–1939), KS „Siemianowiczanka” Siemianowice (lata 1946–1948) oraz Koło Sportowe „Stal” przy Hucie Baildon (1948–1953). Partnerowali jej Józef Standzina, Leon Osadnik oraz Karol Sojka.
Po zakończeniu kariery zawodniczej, pracowała jako trener w Naprzód Janów i Katowickim Klubie Łyżwiarskim, jak również w klubach zagranicznych; na kontraktach w Kopenhadze, Linzu i Salzburgu.
Wśród jej wychowanków znalazł się m.in. duet sportowy; Janina Poremska i Piotr Sczypa, z którym wyjechała na Zimowe Igrzyska Olimpijskie w 1968 roku do Grenoble.
Leszczyńska-Jajszczok wykładała również na katowickiej Akademii Wychowania Fizycznego. (informacje zebrane z Wikipedia)
